یبوست در بارداری یکی از مشکلات رایج در زنان حامله است. تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی در این مرحله باعث مشکل یبوست در بارداری می شوند. هرچند این مشکل به طور عمده مشکل جدی ایجاد نمی کند، اما معمولاً باعث ایجاد ناراحتی می شود. در این مقاله، روش‌های درمان یبوست در دوران بارداری و نیز راهکارهای پیشگیری از آن از طریق مجله سلامت دکتر ساینا مطرح خواهد شد.
یبوست در بارداری
یبوست در بارداری بسیار رایج است و تقریباً یکی از هر 4 زن باردار با این مشکل مواجه می شود. افزایش سطح هورمون پروژسترون در این دوره باعث شل شدن عضلات بدن و سیستم گوارش می شود. این شل شدن عضلات روده منجر به کاهش حرکات روده و کاهش سرعت هضم غذا می شود که در نتیجه یبوست در دوران بارداری ایجاد می کند.
هرچند یبوست در بارداری مشکل رایجی است، اما بسیار آزاردهنده می باشد. به همین دلیل، خانم‌های باردار ممکن است به روش‌های درمان خانگی و استفاده از داروهای بدون نیاز به نسخه جهت رفع این مشکل توجه کنند.
تجربه، امداد و مراقبتی با عشق
با دکتر فاطمه صالحی
متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ فوق تخصصی طب مادر
آفر ویژه دکتر فاطمه صالحی😍
دکتر فاطمه صالحی، متخصص پریناتولوژی با فوق تخصص در حوزه مراقبت و درمان زنان باردار و نوزادان، خدمات خود را در تهران ارائه می‌دهد. اکنون شما می‌توانید با ارتباط از طریق واتساپ، وی را جهت گرفتن وقت مشاوره ملاقات کرده و از تخفیف 10 درصد نیز بهره‌مند شوید. این فرصت را از دست ندهید و با تماس با دکتر فاطمه صالحی، به بهترین مشاوره و مراقبت برای مراقبت از سلامت شما و نوزادتان دست پیدا کنید.
علامت یبوست بارداری
علائم یبوست در بارداری می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
1. دشواری در دفع مدفوع:
یکی از نشانه‌های اصلی یبوست در بارداری، دشواری یا ناتوانی در دفع مدفوع است. این ممکن است به دلیل کندی حرکات روده و یا اثرات تغییرات هورمونی در بدن باشد.
2. کاهش تعداد حرکات روده‌ای:
در دوران بارداری، تعداد حرکات روده‌ای ممکن است به طور معمول کاهش یابد. این کاهش می‌تواند به دلیل کمبود فعالیت روده و یا تأثیرات هورمون پروژسترون باشد.
3. درد هنگام دفع:
یبوست ممکن است باعث درد و ناراحتی در هنگام دفع شود. این درد ممکن است ناشی از تنش و فشار زیاد بر روی مدفوع یا عضلات تحتانی باشد.
4. دفع گاز:
افزایش گازها و نفخ در اثر یبوست نیز یکی از علائم متداول در بارداری است. ناتوانی در دفع مدفوع می‌تواند باعث انباشت گازها شود.
5. درد شکم:
درد یا ناحیه های ناراحتی در منطقه شکم نیز ممکن است به عنوان علامت یبوست در دوران بارداری ظاهر شود. این درد معمولاً به علت انبساط مواد مدفوع در روده ها و تنش های مرتبط با آن است.
در هر صورت، در صورت تجربه هریک از این علائم، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین راهکار ها و درمان ها برای حفظ سلامت روده و مدیریت ییبوست در بارداری را مشخص کنید.
سونوگرافی تنبلی تخمدان
سونوگرافی تنبلی تخمدان یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای تشخیص تنبلی تخمدان و ارزیابی وضعیت تخمدان‌ها و تشکیل توده‌های موجود در آنها استفاده می‌شود. تنبلی تخمدان یک مشکل زنانه است که به وجود آمدن توده‌های مایع درون تخمدان‌ها و تخمک‌گذاری نامنظم را نشان می‌دهد.
در این سونوگرافی، امواج صوتی به تخمدان ارسال می‌شوند و تصاویر تشکیل شده از ارتداد این امواج با بافت‌های داخلی تخمدان نشان داده می‌شود. در صورت وجود توده‌های مایع داخل تخمدان، این تصاویر به پزشک اطلاعات مفیدی در مورد نوع و اندازه توده‌ها، تعداد تخمک‌گذاری نامنظم، وضعیت تخمدان و تاثیر آن بر فعالیت تخمک‌گذاری زن را ارائه می‌دهد.
سونوگرافی تنبلی تخمدان به عنوان یک ابزار تشخیصی مهم در زمینه مشکلات تخمدانی مورد استفاده قرار می‌گیرد و به پزشک امکان می‌دهد تا برنامه درمانی مناسبی برای مدیریت این وضعیت تعیین کند. این سونوگرافی می‌تواند برای زنانی که با مشکلات تخمدانی مواجه هستند، اطلاعات مفیدی فراهم کند و بهبود درمان و مدیریت این مشکلات را تسریع کند.
علت یبوست در دوران بارداری
به‌عنوان یک مسأله شایع، یبوست در بارداری ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود. در اینجا به برخی از دلایل معمول این مشکل اشاره می‌شود:
1. تغییرات هورمونی:
در اوایل دوران بارداری، تغییرات در سطح هورمون‌ها باعث کند شدن حرکات روده می‌شود. این کندی در حرکات روده و تأخیر در عبور مدفوع از دستگاه گوارش میزان جذب آب توسط روده‌ها را افزایش می‌دهد. در نتیجه، مدفوع سفت‌تر می‌شود و یبوست ایجاد می‌شود.
2. مصرف ویتامین های دوران بارداری:
مصرف مکمل‌های حاوی آهن در دوران بارداری، معمولاً به دلیل کمبود آهن در این دوران انجام می‌شود. یکی از عوارض جانبی این مکمل‌ها، یبوست است. آهن باعث سفت شدن مدفوع می‌شود و ممکن است حرکات روده را کاهش دهد.
3. فشار رحم بر روده ها:
با گذر زمان و بزرگ تر شدن رحم در دوران بارداری، فشار آن بر روی روده ها افزایش می یابد. این فشار ممکن است باعث کند شدن حرکات روده و ایجاد یبوست شود.
درمان خانگی یبوست در بارداری
یبوست در بارداری اغلب با استفاده از روش های درمان خانگی قابل بهبود است؛ اما توجه داشته باشید که هرگونه استفاده از داروهای گیاهی یا بدون نسخه و درمان خانگی باید با مشورت پزشک صورت گیرد؛ زیرا ممکن است برای مادر و جنین عوارض جدی ایجاد شود.
1. مصرف فیبر:
استفاده از مکمل‌های حاوی فیبر یا مصرف مواد غذایی نظیر میوه، سبزیجات و غلات کامل می‌تواند حرکات روده را افزایش داده و عبور مدفوع را آسان‌تر کند. مقدار توصیه شده فیبر برای بزرگسالان در حدود ۲۸ تا ۳۴ گرم در روز است.
2. مصرف مایعات کافی:
نوشیدن مقدار کافی آب و سایر مایعات باعث نرم شدن مدفوع و تسهیل فرآیند دفع می‌شود. در صورتی که مشکل یبوست وجود دارد، می‌توانید از سوپ سبزیجات، چای کم‌رنگ، آب‌میوه و سبزیجات تازه و طبیعی استفاده کنید.
3. فعالیت منظم:
انجام فعالیت و حرکات منظم به بهبود حرکات روده کمک می‌کند. در صورت تجربه مشکل یبوست در دوران بارداری، با مشاوره متخصص زنان، به ورزش یا حرکات نرمشی مخصوص مرحله بارداری بپردازید. در صورت عدم امکان انجام ورزش، سعی کنید از پیاده‌روی آرام بهره‌مند شوید.
4. مصرف پروبیوتیک ها:
باکتری‌های مفید در روده‌ها نقش مهمی در حفظ سلامت روده دارند. پروبیوتیک‌ها باکتری‌های مفیدی هستند که به محصولات غذایی افزوده می‌شوند. این باکتری ها در مواد غذایی حاوی پروبیوتیک نظیر ماست، پنیر، دوغ و ماست کفیر یافت می شوند. پروبیوتیک ها به حرکات روده کمک کرده و از یبوست جلوگیری می کنند.
درمان یبوست در بارداری
درصورتی‌که روش های درمان خانگی نتیجه مطلوب ندهند، حتماً باید با پزشک زنان مشورت کنید. در صورتی که مصرف مکمل‌های بارداری باعث یبوست در بارداری شده باشد، پزشک ممکن است مکمل های حاوی آهن با مقدار کمتری را تجویز نماید.
1. استفاده از میلن ها:
استفاده از ملین های ایمن و بی خطر معمولاً اولین گام درمانی برای یبوست می باشد. هرچند بسیاری از ملین ها بدون نسخه در دسترس هستند، اما برای پیشگیری از عوارض احتمالی حتماً ملین ها را با پزشک خود مشاوره کنید.
2. انواع ملین ها:
حجیم کننده: با افزودن مواد به مدفوع و جذب آب بیشتر، حجیم و نرم شدن مدفوع را ایجاد کرده و دفع آن را تسهیل می کنند.
نرم کننده: نظیر کولاک، با افزودن آب بیشتر به مدفوع، دفع آن را راحت تر می سازند.
روان کننده: این ملین ها با افزودن یک پوشش لغزنده به مدفوع یا دیوار داخلی روده، به عبور سریع تر مدفوع از روده کمک می کنند.
شیاف گلیسرین: یک روان کننده که قبل از استفاده در دوران بارداری، باید با پزشک زنان مشورت شود.
اسموتیک: با هدایت آب بیشتر به سمت روده، به نرم شدن مدفوع کمک می کنند و با ایجاد انقباض های بیشتر در روده، به حرکت بهتر مدفوع کمک می نمایند.
جلوگیری از یبوست در بارداری
وجود فعالیت ورزشی منظم و رعایت عادات غذایی سالم دو عامل اساسی در پیشگیری از یبوست در بارداری می‌باشند. مصرف مواد غذایی حاوی فیبر، از جمله میوه ها و سبزیجات، همراه با نوشیدن مقدار کافی آب و مایعات، به شدت به کاهش احتمال یبوست در بارداری کمک می‌کند.
همچنین، سبک زندگی فعال و انجام ورزش های منظم تأثیر بسزایی در بهبود حرکات روده و تسهیل در دفع مدفوع دارد. مصرف غذاهای حجیم ممکن است منجر به کاهش حرکات روده گردد؛ بنابراین، توصیه می شود به جای سه وعده غذای اصلی و حجیم، از شش وعده غذایی با حجم مناسب استفاده کنید تا از یبوست در دوران بارداری جلوگیری شود.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
در صورت نیاز به مصرف هر گونه ملین یا اقدامات درمان خانگی در دوران بارداری، حتماً ابتدا با پزشک زنان خود مشورت نمایید. همچنین، اگر با مواجهه با هریک از علائم زیر مواجه شوید، به مرکز درمانی مراجعه نمایید:
1. حالت تهوع:
اگر تهوع به شدت و به صورت مداوم در دوران بارداری تجربه می‌کنید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
2. درد:
هرگونه درد یا ناراحتی غیرمعمول در قسمت زیربطنی یا سایر مناطق بدن، خصوصاً اگر مرتبط با یبوست باشد، به مشاوره پزشکی نیاز دارد.
3. استفراغ:
استفراغ مداوم یا ناشی از یبوست ممکن است نشانه مشکلات جدی باشد و نیاز به ارزیابی پزشکی دارد.
4. یبوست مزمن:
اگر وضعیت یبوست به مدت بیش از یک تا دو هفته ادامه یابد، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید.
5. دفع خون همراه با مدفوع:
در صورت دیدن خون در مدفوع یا مشاهده هرگونه خونریزی مرتبط با یبوست، به پزشک مراجعه کنید.
6. عدم تسکین درد و یبوست بعد از مصرف ملین:
اگر ملین مصرف کرده و علائم شما بهبود نیابد یا بیشتر شود، فوراً به پزشکتان اطلاع دهید تا اقدامات لازم انجام شود.
آیا یبوست در بارداری خطرناک است؟
یبوست در دوران بارداری به طور عمومی معمولاً به عنوان یک مشکل جدی شناخته نمی‌شود؛ اما در برخی موارد ممکن است نمایانگر مسائل دیگر باشد. اگر با یبوست همراه با درد شدید یا دیدن مدفوع حاوی خون یا مخاط روبرو شده‌اید، بهتر است بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. گاهی اوقات یبوست ممکن است ناشی از مشکلات هموروئیدی باشد که نیاز به درمان توسط پزشک دارد و باید تحت نظر او قرار گیرید.
ايا يبوست باعث سقط جنين ميشود ؟
یبوست در دوران بارداری معمولاً به تنهایی باعث سقط نمی‌شود؛ اما به منظور پیشگیری از عوارض دیگر و ارتقاء بهداشت، نیاز به درمان و مداوا می‌باشد.
برای درمان یبوست در بارداری چه بخوریم؟
مصرف سبزیجات و میوه‌های تازه، استفاده از منابع غذایی حاوی فیبر نظیر غلات کامل، مصرف پروبیوتیک‌ها، نوشیدن مقدار کافی مایعات، و انجام ورزش منظم به‌عنوان بخشی از برنامه درمان، به‌طور مؤثر در مقابله با یبوست موثر هستند.
کلام آخر دکتر فاطمه صالحی
یبوست در دوران بارداری معمولاً یک مسئله نگران‌کننده نیست، اما ممکن است بسیار آزاردهنده باشد. با تقسیم وعده‌های غذایی به تعداد بیشتر با حجم کمتر، نوشیدن آب کافی، افزایش مصرف میوه و سبزیجات در رژیم غذایی، مصرف محصولات پروبیوتیک، و همچنین انجام فعالیت‌های ورزشی مناسب برای دوران بارداری، می‌توانید از یبوست بارداری پیشگیری کرده یا در صورت ابتلا، آن را درمان کنید.
توصیه می‌شود که اگر یبوست شما با این روش‌ها بهبود پیدا نمی‌کند، حتماً با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید و از مصرف خودسرانه هر نوع دارو و مکمل گیاهی و شیمیایی خودداری کنید. دکتر ساینا به شما توصیه می‌کند که درمان یبوست در بارداری با راهنمایی و نظارت حرفه‌ای انجام شود تا هرگونه ریسکی برای شما و جنین شما از بین برود.
در پایان، حفاظت از سلامت زنان و جنین‌ها برای من به عنوان یک پزشک جراح متخصص زنان و زایمان، یک تعهد عظیم محسوب می‌شود. هدف من ایجاد تجربه‌های ایمن و مطمئن برای هر زن باردار و خانواده‌اش است. در این مسیر، با اطمینان و اعتماد متقابل، هر روز به نقش جذاب و حیاتی که برای سلامت و خوشبختی زنان و خانواده‌ها ایفا می‌کنم، پیش می‌روم. اگر سوال یا نگرانی دارید، همیشه در دسترس هستم تا شما را راهنمایی کنم و حمایت کنم.
با سپاس از شما و آرزوی بهترین‌ها برای سلامتی و شادی برای شما
