غربالگری سه ماهه دوم بارداری یکی از تست‌های حیاتی است که برای ارزیابی احتمال بروز ناهنجاری‌های ژنتیکی و ساختاری جنین انجام میشود. این غربالگری به پزشکان کمک می‌کند تا مشکلات احتمالی را شناسایی کرده و اقدامات لازم برای مدیریت یا درمان آن‌ها را به‌موقع انجام دهند. در این مقاله از مقاله از دکتر فاطمه صالحی متخصص سونوگرافی بیوفیزیکال، به بررسی آزمایش غربالگری سه ماهه دوم بارداری پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
تجربه، امداد و مراقبتی با عشق
با دکتر فاطمه صالحی
متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ فوق تخصصی طب مادر
آفر ویژه دکتر فاطمه صالحی
دکتر فاطمه صالحی، متخصص پریناتولوژی با فوق تخصص در حوزه مراقبت و درمان زنان باردار و نوزادان، خدمات خود را در تهران ارائه می‌دهد. اکنون شما می‌توانید با ارتباط از طریق واتساپ، وی را جهت گرفتن وقت مشاوره ملاقات کرده و از تخفیف 10 درصد نیز بهره‌مند شوید. این فرصت را از دست ندهید و با تماس با دکتر فاطمه صالحی، به بهترین مشاوره و مراقبت برای مراقبت از سلامت شما و نوزادتان دست پیدا کنید.
آزمایش غربالگری سه ماهه دوم شامل چه مواردی است؟
غربالگری سه ماهه دوم بارداری یکی از مراحل حیاتی در پایش سلامت جنین است که بین هفته‌های 15 تا 22 بارداری انجام میشود. این مرحله شامل آزمایش‌های مختلفی است که به شناسایی اختلالات کروموزومی و مشکلات ساختاری جنین کمک می‌کند.
1. آزمایش چهارگانه (Quadruple Test یا Quad Test)
این آزمایش یکی از اصلی‌ترین بخش‌های غربالگری سه ماهه دوم است و شامل اندازه‌گیری ۴ مارکر در خون مادر میشود:
آلفافیتوپروتئین (AFP):
پروتئینی که توسط کبد جنین تولید میشود. سطح غیرطبیعی آن ممکن است نشان‌دهنده مشکلاتی مانند نقص لوله عصبی باز (NTDs) یا سندرم داون باشد.
هورمون β-hCG (هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی):
سطح بالای آن ممکن است با سندرم داون مرتبط باشد.
استریول غیرفعال (uE3):
هورمونی که توسط جفت تولید میشود. سطوح پایین آن ممکن است به مشکلات کروموزومی اشاره داشته باشد.
اینهیبین A:
سطح این پروتئین می‌تواند به تشخیص مشکلات ژنتیکی مانند سندرم داون کمک کند.
2. سونوگرافی آنومالی (Anomaly Scan)
زمان انجام:
بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ بارداری.
هدف:
بررسی رشد جنین و شناسایی ناهنجاری‌های ساختاری در اندام‌ها و ارگان‌های داخلی.
3. بررسی‌های اضافی (در صورت نیاز)
اگر در غربالگری سه ماهه اول یا دوم احتمال بروز مشکلاتی تشخیص داده شود، آزمایشات تکمیلی مانند **آمنیوسنتز** یا **NIPT** (تست غیرتهاجمی پیش از تولد) ممکن است توصیه شوند.
غربالگری سه ماهه دوم چه مشکلاتی را بررسی می‌کند؟
- ناهنجاری‌های کروموزومی: مانند سندرم داون (تریزومی 21)، سندرم ادواردز (تریزومی 18) و سندرم پاتو (تریزومی 13).
- مشکلات لوله عصبی: مانند اسپینابیفیدا یا آننسفالی.
- ناهنجاری‌های ساختاری: مشکلاتی در قلب، کلیه‌ها یا سایر ارگان‌های داخلی جنین.
- ارزیابی رشد جنین: بررسی وزن، قد و اندازه جنین برای اطمینان از رشد طبیعی.
نحوه انجام غربالگری سه ماهه دوم
غربالگری سه ماهه دوم بارداری شامل آزمایش خون و گاهی سونوگرافی آنومالی است. در ادامه مراحل انجام آن توضیح داده میشود:
- آزمایش خون: پزشک نمونه‌ای از خون مادر را برای تحلیل مارکرهای بیوشیمیایی می‌گیرد.
- سونوگرافی: جنین از لحاظ ساختاری با استفاده از دستگاه سونوگرافی بررسی میشود.
چه زمانی باید غربالگری سه ماهه دوم انجام شود؟
غربالگری سه ماهه دوم بارداری معمولاً بین هفته‌های 15 تا 22 بارداری انجام میشود، اما بهترین زمان برای این آزمایش بین هفته‌های 16 تا 18 است. انجام آن در این بازه زمانی می‌تواند دقت بیشتری در تشخیص برخی ناهنجاری‌های جنینی داشته باشد.
آیا غربالگری سه ماهه دوم ضروری است؟
بله، این غربالگری ابزار مهمی برای شناسایی زودهنگام مشکلات بالقوه جنین است. اگرچه نتیجه غیرطبیعی لزوماً به معنای وجود مشکل نیست، اما می‌تواند نشان‌دهنده نیاز به آزمایش‌های تکمیلی باشد.
سخن پایانی
انجام غربالگری سه ماهه دوم، به مادران و پزشکان این امکان را می‌دهد تا از سلامت جنین اطمینان حاصل کرده و در صورت وجود مشکلات، برنامه‌ریزی دقیقی انجام دهند. برای اطلاعات بیشتر درباره این آزمایشات و سایر موضوعات مرتبط با بارداری، سایت شما می‌تواند به منبعی ارزشمند برای مخاطبان تبدیل شود.
در پایان، حفاظت از سلامت زنان و جنین‌ها برای من به عنوان یک پزشک جراح متخصص زنان و زایمان، یک تعهد عظیم محسوب میشود. هدف من ایجاد تجربه‌های ایمن و مطمئن برای هر زن باردار و خانواده‌اش است. در این مسیر، با اطمینان و اعتماد متقابل، هر روز به نقش جذاب و حیاتی که برای سلامت و خوشبختی زنان و خانواده‌ها ایفا می‌کنم، پیش می‌روم. اگر سوال یا نگرانی دارید، همیشه در دسترس هستم تا شما را راهنمایی کنم و حمایت کنم.
