رنگ خون پریود یک زن می‌تواند اطلاعات مهمی را درباره سلامت او ارائه دهد، که این اطلاعات می‌تواند به زن و پزشک اطلاعات مفیدی ارائه کند. با این حال، دوره پریود هر زن ممکن است متفاوت باشد و رنگ خون پریود و قوام خون در طول دوره عادت ماهیانه و حتی از یک ماه به ماه دیگر تغییر کند. بنابراین، برای زنان حائز اهمیت است که بفهمند کدام تغییرات در رنگ خون پریود برایشان طبیعی است و کدام یک نشانه مشکلات ممکن است.
اگر در طی دوره ماهانه به لباس زیر خود نگاه کرده و رنگی متفاوت از قرمز مشاهده کردید، نیازی به نگرانی نیست؛ زیرا رنگ‌های مختلف خون می‌توانند معانی متنوعی داشته باشند. اغلب این تغییرات رنگ خون علایم نگران‌کننده‌ای ندارند، اما گاهی اوقات ممکن است نشانه‌ای از وجود مشکلات بهداشتی باشند که نیازمند مشاوره یک جراح متخصص زنان و زایمان است. در این مقاله، با معانی مختلف رنگ خون پریود مانند قرمز، سیاه، قهوه‌ای، قرمز روشن و سایر رنگ‌ها در طول دوره ماهانه آشنا خواهید شد.
رنگ خون پریود
رنگ خون پریود یک ترکیب از خون و بافت است که داخل رحم پوشش دارد، به همین دلیل رنگ و قوام آن ممکن است با خون موجود در رگهای شما تفاوت داشته باشد. وقتی این خون از واژن خارج می‌شود، ظاهر آن ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد. رنگ آن می‌تواند صورتی، قرمز، قهوه‌ای یا سیاه باشد و تمام این رنگ‌ها ممکن است در یک دوره پریود دیده شوند. همچنین، خون ممکن است رقیق یا غلیظ‌تر باشد. لخته‌های خونی که در طول دوران پریود از واژن دفع می‌شوند، ممکن است طبیعی باشند یا نشانه‌ای از مشکلات سلامت دیگر باشند. بنابراین، مهم است که بدانید چه چیزی برای شما نرمال است.
در طول دوران پریود، بدن زنان بافت و خون جمع‌شده در رحم را از طریق واژن دفع می‌کند. این ترشحات خونی، بسته به عمر خون، ممکن است از قرمز روشن تا قهوه‌ای تیره یا سیاه متغیر باشند. خونی که به اندازه کافی در رحم باقی بماند، با اکسیژن واکنش نشان می‌دهد و اکسید می‌شود، که باعث تیره‌تر شدن رنگ آن می‌شود.
تغییرات هورمونی و بیماری‌ها نیز می‌توانند بر بافت و رنگ خون پریود تأثیر بگذارند. در ادامه، انواع رنگ خون پریود و معنای رنگ‌های مختلف خون، همچنین تغییرات رنگ در طول دوران پریود، معنای لخته‌های خون و زمان مناسب برای مراجعه به پزشک را بدانید. انجام سونوگرافی های دقیق و مراقبت های اصولی بارداری با متخصص پریناتوژی، دکتر فاطمه صالحی در اسرع دقت و هزینه کمتر در خدمت شماست.
رنگ خون پریود قهوه ای یا قرمز تیره
رنگ خون پریود قهوه ای یا قرمز تیره در خون پریود نمایانگر وجود خون کهنه است و ممکن است در ابتدا یا انتهای دوره پریود ظاهر شود. این ترشحات با رنگ قهوه‌ای معمولاً ناشی از خون کهنه هستند که به مدت کافی فرصت اکسید شدن داشته و بنابراین رنگ آن متفاوت از سیاه است. با این حال، این خون هنوز به اندازه کافی فرصت اکسید شدن نداشته است که به رنگ سیاه تغییر کند. عوامل زیر ممکن است با این رنگ خون مرتبط باشند:
شروع یا پایان پریود
جریان خون در ابتدا و انتهای دوره پریود معمولاً کندتر است، به این معنی که خروج آن از بدن زمان بیشتری می‌برد. هر چه مدت زمان بیشتری خون در داخل بدن بماند، این امکان وجود دارد که بیشتر فرصت برای اکسید شدن پیدا کند و به علت این اکسیداسیون، رنگ خون پریود به تدریج به شدت قهوه‌ای تغییر کند. گاهی اوقات، حتی ممکن است خون قهوه ای از دوره پریود قبلی هم باقی بماند و در ابتدای دوره جدید نمایان شود.
بارداری
خون یا لکه‌های قهوه ای در بعضی موارد ممکن است یکی از نشانه‌های اولیهٔ بارداری باشند که پزشکان به آن به عنوان خونریزی لانه گزینی اشاره می‌کنند. ترشحات یا لکه‌بینی قهوه‌ای در زمان بارداری ممکن است ناشی از سقط جنین یا بارداری خارج از رحم باشد. برای زنانی که در دوران بارداری با لکه‌بینی یا خونریزی واژینال رو به رو می‌شوند، مهم است که به همراه پزشک یا متخصص زنان و زایمان خود مشورت کنند. خون ریزی لانه‌گزینی یا لکه‌بینی معمولاً در حدود 10 تا 14 روز پس از لقاح رخ می‌دهد. برخی از دیگر نشانه‌ها و علائم لانه‌گزینی شامل:
- انقباضات شکمی خفیف
- افزایش حجم و انتچ سینه‌ها
- حالت تهوع
- استفراغ
لوچیا
ترشحات واژینال با رنگ قرمز تیره یا قهوه‌ای که پس از زایمان ایجاد می‌شوند، به نام لوچیا یا خونریزی پس از زایمان شناخته می‌شوند. لوچیا یک پدیده طبیعی است و نشان‌دهنده فرآیند دفع خون و بافت اضافی از رحم است. این خونریزی عمدتاً در چهار تا شش هفتهٔ اول پس از زایمان رخ می‌دهد. ابتدا با خون قرمز روشن شروع می‌شود و در روزهای بعد با کاهش جریان خون، تیره‌تر و مایل به صورتی یا قهوه‌ای تغییر می‌کند. ترشحات با گذر زمان رنگ‌های روشن‌تر و مقدار کمتری پیدا می‌کنند.
مدت زمان لوچیا در افراد مختلف متفاوت است، اما معمولاً در طی چند ماه پس از زایمان پایان می‌یابد. در صورتی که زنان با خونریزی شدید پس از زایمان مواجه شوند، توصیه می‌شود تا به پزشک مراجعه کنند. ارتباط هر زنی با لوچیا متفاوت است و برخی از زنان پس از زایمان به دلیل تغییرات در سطح هورمون‌ها، تجربه قاعدگی نامنظم را دارند.
سقط خاموش
سقط جنین معمولاً با خونریزی قرمز روشن همراه است، اما در برخی موارد، افراد تجربه‌ای به نام “سقط جنین فراموش‌شده”، “سقط جنین از دست رفته” یا “سقط خاموش” دارند. در سقط جنین فراموش‌شده، رشد جنین متوقف می‌شود، اما حداقل تا چهار هفته از رحم خارج نمی‌شود. در این موارد، خونریزی شدید مشاهده نمی‌شود و تنها خونریزی یا لکه‌بینی با رنگ قهوه‌ای دیده می‌شود.
با این حال، هر گونه خونریزی در دوران بارداری نیازمند مراجعه به ماما یا متخصص زنان است و ایشان می‌توانند به تشخیص و مدیریت مناسب در این شرایط کمک کنند.
دوره پیش‌یائسگی
تغییرات در سطح استروژن در دوران پیش‌یائسگی تأثیر مهمی بر پوشش دیوارهٔ رحم دارد و ممکن است باعث تغییراتی در فراوانی، بافت، و رنگ جریان خون شود. به عنوان مثال، در این دوره ممکن است خون پریود با رنگ قهوه‌ای یا لکه‌بینی با این رنگ در مراحل مختلف چرخهٔ قاعدگی مشاهده شود.
خون قهوه‌ای معمولاً ناشی از خروج کند و بافت رحم به طریقی آهسته از بدن خارج می‌شود. علائم دوره پیش‌یائسگی می‌تواند از خفیف تا شدید و متغیر باشد. این علائم ممکن است همراه با تغییرات در دوره‌های پریود، گرگرفتگی، خشکی واژن، و مشکلات خواب باشد. هرچند میانگین سن یائسگی در ایران حدود ۴۹ تا ۵۰ سال است، اما دوران پیش‌یائسگی می‌تواند از دههٔ چهارم زندگی زنان شروع شود.
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یا PCOS ممکن است باعث مشکلات در تخمک‌گذاری گردد. در این شرایط، پوشش داخلی رحم شکل می‌گیرد، اما به صورت صحیح ریزش نمی‌کند، که موجب پدیده‌هایی مانند پریودهای روشن یا نامنظم، همراه با لکه‌بینی خون قهوه‌ای یا ترشح در حد فاصل پریودها می‌شود. علاوه بر این، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک دارای علائم دیگری نیز می‌باشد که به آنها توجه کرد و در صورت وجود، به متخصص مراجعه نمایید:
- رشد زیاد موها از حد معمول
- افزایش وزن
- مشکلات در باردار شدن
- آکنه
خون پریود قرمز تیره
ممکن است پس از بلند شدن از رختخواب یا پس از مدتی درازکشیدن، خون پریودی با رنگ تیره و قرمز را مشاهده کنید. علت این رنگ تیره ممکن است به نیروی جاذبه بازگردد که خون را به مدتی در رحم نگه داشته است، اما مدت زمان این نگهداری به حدی طولانی نیست که منجر به اکسیداسیون و تغییر رنگ به حالت قهوه‌ای گردد. رنگ خون قرمز تیره ممکن است به دلیل عوامل زیر نیز باشد:
پایان پریود
در انتهای دوره‌ی پریود، حضور خون با رنگ تیره و قرمز ممکن است به علت کند شدن جریان خون باشد.
لوچیا
خونریزی پس از زایمان معمولاً در سه روز اول به شدت و با رنگ قرمز تیره اتفاق می‌افتد. پس از این مدت و با کاهش خونریزی، رنگ خون به تیره‌ترین حالت خود تغییر می‌یابد.
خون پریود قرمز روشن
رنگ خون پریود قرمز و روشن است. خون تازه که با جریان سریعی همراه است، به‌عنوان مثال در آغاز دوره‌ی قاعدگی، دارای رنگ قرمز روشن است. ابتدای پریود ممکن است با خونریزی قرمز روشن آغاز شده و به مرور زمان رنگ آن تیره‌تر شود. برای برخی افراد، خون پریود در طول تمام دوره‌ی قاعدگی با رنگ قرمز روشن حفظ می‌شود.
وجود لکه‌بینی یا خونریزی غیرمعمول بین دوره‌های قاعدگی، ممکن است نشانه‌ای از عفونت‌های آمیزشی مانند کلامیدیا یا سوزاک باشد. توده‌های معروف به پولیپ یا فیبروم نیز که در داخل رحم شکل می‌گیرند، می‌توانند باعث خونریزی شدید و نامعمول شوند. موارد دیگری نیز وجود دارند که خون پریود قرمز روشن ممکن است نشانگر آنها باشد.
کلام آخر
در پایان، حفاظت از سلامت زنان و جنین‌ها برای من به عنوان یک پزشک جراح متخصص زنان و زایمان، یک تعهد عظیم محسوب می‌شود. هدف من ایجاد تجربه‌های ایمن و مطمئن برای هر زن باردار و خانواده‌اش است. در این مسیر، با اطمینان و اعتماد متقابل، هر روز به نقش جذاب و حیاتی که برای سلامت و خوشبختی زنان و خانواده‌ها ایفا می‌کنم، پیش می‌روم. اگر سوال یا نگرانی دارید، همیشه در دسترس هستم تا شما را راهنمایی کنم و حمایت کنم.
