آمینوسنتز یکی از مهمترین و دقیقترین روشهای تشخیصی دوران بارداری است که برای بررسی اختلالات ژنتیکی و کروموزومی جنین بهکار میرود. در این روش، پزشک با هدایت سونوگرافی، مقدار کمی از مایع آمنیوتیک را از کیسه آب جنین خارج میکند. این مایع حاوی سلولهایی است که از جنین جدا شدهاند و میتوانند اطلاعات ارزشمندی درباره سلامت و ساختار ژنتیکی او ارائه دهند.
اهمیت انجام آمینوسنتز زمانی بیشتر میشود که نتایج غربالگریهای اولیه مانند سونوگرافی NT یا آزمایش خون مادر، احتمال وجود اختلالاتی مثل سندرم داون، تریزومی ۱۳ یا تریزومی ۱۸ را افزایش داده باشد. در چنین شرایطی، انجام آمینوسنتز امکان تشخیص قطعیتر را فراهم میکند و به پزشک و والدین کمک میکند درباره ادامه روند بارداری و مراقبتهای مورد نیاز تصمیمگیری آگاهانهتری داشته باشند.
تحلیل سلولهای جنینی بهدستآمده از این نمونه، به متخصصان اجازه میدهد تا مشکلات ژنتیکی احتمالی را با دقت بالا شناسایی کنند. به همین دلیل، انجام آمینوسنتز بهعنوان یک روش تشخیصی دقیق و معتبر، در بسیاری از بارداریهای پرخطر توصیه میشود و نقشی مهم در اطمینان از سلامت جنین ایفا میکند.

آفر ویژه دکتر فاطمه صالحی
دکتر فاطمه صالحی، متخصص پریناتولوژی با فوق تخصص در حوزه مراقبت و درمان زنان باردار و نوزادان، خدمات خود را در تهران ارائه میدهد. اکنون شما میتوانید با ارتباط از طریق واتساپ، وی را جهت گرفتن وقت مشاوره ملاقات کرده و از تخفیف 10 درصد نیز بهرهمند شوید. این فرصت را از دست ندهید و با تماس با دکتر فاطمه صالحی، به بهترین مشاوره و مراقبت برای مراقبت از سلامت شما و نوزادتان دست پیدا کنید.
بررسی اطلاعات ژنتیکی جنین
با تحلیل نمونه های گرفته شده از آمینوتیک ، اطلاعات ژنتیکی جنین بررسی و تحلیل میشوند. از جمله فنوتیپ (ویژگی های قابل مشاهده) ، تغییرات ساختاری در کروموزوم ها و همچنین تشخیص بیماری های ژنتیکی مختلف .
برخی از بیماری های ژنتیکی که می توانند با استفاده از آمینوسنتز تشخیص داده شوند عبارتند از: متابولیسم های اختلالی مانند فنیل کتونوری ، بیماری های کروموزومی ناشی از تغییرات ساختاری در کروموزوم ها مانند سندرم داون (تریزومی 21) و سندرم ادواردز (تریزومی 18) ، بیماری های ژنتیکی مرتبط با جنسیت مانند هموفیلی و برخی از نوع های بیماری های تراثی خاص مانند بتا تالاسمی .
آگاه شدن از وضعیت سلامت جنین
تشخیص بیماری های ژنتیکی از طریق آمینوسنتز این امکان را فراهم می کند که پزشکان و خانواده ها پیش از تولد، از وضعیت ژنتیکی جنین آگاه شوند. این آگاهی زودهنگام به والدین کمک می کند تا برای درمان های احتمالی، مراقبت های ویژه پس از تولد و مدیریت شرایط نوزادانی که با مشکلات ژنتیکی مواجه هستند، تصمیم های دقیق تر و آگاهانه تری بگیرند.
علاوه بر این، نتایج آمینوسنتز می تواند نقشی تعیین کننده در تصمیم گیری درباره ادامه یا قطع بارداری داشته باشد؛ به ویژه در مواردی که بیماری های شدید و غیرقابل درمان جنینی تشخیص داده می شود. این اطلاعات به خانواده ها فرصت می دهد تا با دید بازتر و آرامش بیشتری درباره آینده بارداری تصمیم گیری کنند.
آمینوسنتز یک روش تشخیصی تخصصی
مهم است بدانید که آمینوسنتز یک روش تشخیصی جدی است و باید توسط پزشکان و تیم های تخصصی انجام شود. آنها باید مزایا و معایب این روش را به خانواده ها توضیح دهند و برای انجام آزمون ، ریسک های مربوطه و نتایج ممکن را بررسی کنند.
همچنین ، در نظر داشته باشید که آمینوسنتز فقط در موارد خاصی توصیه می شود و به صورت روتین برای همه بارداری ها توصیه نمیشود.

مزایای آمینوسنتز
این روش به خانوادهها فرصت بسیار ارزشمندی میدهد تا بازخوردی زودهنگام و دقیق درباره وضعیت ژنتیکی جنین خود دریافت کنند. انجام آمینوسنتز معمولاً یکی از مطمئنترین ابزارهای تشخیصی است و میتواند اطلاعات حیاتی را در اختیار والدین قرار دهد.
دریافت این اطلاعات به خانوادهها کمک میکند که اگر بیماریهای ژنتیکی، اختلالات کروموزومی یا مشکلات مادرزادی در جنین وجود داشته باشد، بهترین تصمیمهای درمانی و مراقبتی را با آگاهی کامل اتخاذ کنند. برخی از این بیماریها ممکن است نیازمند پیگیریهای ویژه، مراقبتهای دوران بارداری یا حتی برنامهریزی برای درمانهای پس از تولد باشند.
همچنین در مواردی که نتایج نشاندهنده اختلالات جدی و غیرقابل درمان است، والدین این امکان را دارند که مطابق با مشاوره پزشکی و شرایط قانونی تصمیمی درباره ادامه یا قطع بارداری اتخاذ کنند. این مرحله نیازمند حمایت روانی، مشاوره ژنتیک و بررسی همهجانبه شرایط است تا خانواده بتواند بهترین و آگاهانهترین انتخاب را داشته باشد.
فرآیند های آمینوسنتز
- انجام آمینوسنتز : در این فرایند ، پزشک یک سوزن نازک را در مایع آمنیوتیک که درون رحم جمع آوری شده است ، قرار می دهد و یک نمونه از آن را جمع آوری می کند. این نمونه حاوی سلول های جنینی است که می توانند اطلاعات ژنتیکی جنین را در بر داشته باشند.
- آزمایش ژنتیکی :نمونه آمینوسنتز برای آزمایش به آزمایشگاه می رود. در آزمایشگاه ، سلول های جنینی تجزیه و تحلیل می شوند تا اطلاعات ژنتیکی مورد نظر ، شامل تعداد و ساختار کروموزومها ، بررسی شوند.
- تشخیص بیماریهای ژنتیکی :با تحلیل ژنتیکی سلول های جنینی ، می توان برخی از بیماری های ژنتیکی را تشخیص داد. این شامل بررسی تغییرات ساختاری در کروموزوم ها (مانند تریزومی 21 در سندرم داون) ، بررسی نقص های ژنتیکی خاص (مانند هموفیلی) و سایر تغییرات ژنتیکی مرتبط با بیماریها می شود.
- زمان انجام آمینوسنتز :آمینوسنتز معمولاً در دوره بارداری 15 تا 20 هفته انجام می شود. این زمان به عنوان یک زمان معقول در نظر گرفته می شود زیرا جنین در این دوره به اندازه کافی بزرگ شده است و نمونه ای از آمنیوتیک برداشت کردن ممکن است.
- روش های جایگزین : در مواردی که آمینوسنتز ممکن است با ریسک های بالا همراه باشد یا به دلایل دیگر قابل انجام نباشد ، روش های جایگزین ممکن است استفاده شوند. یکی از روش های جایگزین معروف آمینوسنتز ، سنتز پزشکی می باشد. در این روش ، نمونه ای از خون مادر برای تحلیل ژنتیکی برداشت می شود. هرچند که سنتز پزشکی نمی تواند همه نیازهای تشخیصی آمینوسنتز را پوشش دهد ، اما در برخی موارد میتواند اطلاعات مفیدی درباره وضعیت ژنتیکی جنین ارائه دهد.
- مشاوره ژنتیکی :پیش از انجام آمینوسنتز ، مشاوره ژنتیکی بسیار مهم است. این نوع مشاوره شامل بررسی تاریخچه خانوادگی ، ارزیابی عوامل خطر ، توضیح فنوتیپ (ویژگیهای قابل مشاهده) مرتبط با بیماری های ژنتیکی و توضیح فرآیند آمینوسنتز و مزایا و معایب آن است. مشاوره ژنتیکی به شما کمک می کند تا تصمیمی آگاهانه تر در مورد انجام یا عدم انجام آمینوسنتز بگیرید.
- نتایج آمینوسنتز: نتایج آمینوسنتز ممکن است متفاوت باشند. اگر نتایج نرمال باشند ، این به معنی عدم وجود تغییرات ژنتیکی یا بیماری های ژنتیکی است. اگر نتایج غیرنرمال باشند ، نیاز به مشاوره بیشتر با پزشک تخصصی خواهید داشت تا درباره معنی و تفسیر نتایج و گزینههای درمانی بیشتر بحث کنید.
مهم است که با پزشک خود در مورد جزئیات بیشتر و مراحل دقیق آمینوسنتز و تشخیص بیماری های ژنتیکی صحبت کنید. آنها می توانند به شما توضیحات دقیق تری در مورد روند ، نتایج و تفسیر آنها را ارائه دهند و سوالات و ابهامات شما را برطرف کنند.

نیاز به آمینوسنتز:
در برخی موارد ، آمینوسنتز به عنوان توصیه ای از سوی پزشک تخصصی انجام می شود. معمولاً در موارد زیر این آزمون توصیه می شود :
- سن مادر 35 سال یا بیشتر است ؛ زیرا با افزایش سن مادر ، خطر بروز بیماری های ژنتیکی نیز افزایش می یابد.
- در تاریخچه خانوادگی بیماری های ژنتیکی و یا تراژدی های قبلی ، وجود دارد.
- نتایج آزمایش های قبلی نشان دهنده احتمال وجود بیماریهای ژنتیکی است.
- نتایج اولتراسونوگرافی (سونوگرافی) نشان دهنده علائم مشکوک در جنین هستند.
نتایج ممکن :
نتایج آمینوسنتز معمولاً در دو دسته کلی قرار میگیرد: نتایج طبیعی و نتایج غیرطبیعی.
نتایج طبیعی به این معناست که در نمونهگیری انجامشده، هیچگونه تغییر ژنتیکی قابلتوجه، اختلال کروموزومی یا نشانهای از بیماریهای ژنتیکی در جنین مشاهده نشده است. این نتیجه معمولاً برای والدین اطمینانبخش است و نشان میدهد که روند بارداری از نظر ژنتیکی در مسیر طبیعی قرار دارد. با این حال، پزشک ممکن است همچنان توصیههایی درباره مراقبتهای دوران بارداری یا پیگیریهای معمول ارائه دهد.
نتایج غیرطبیعی زمانی گزارش میشود که تغییراتی در ساختار کروموزومها یا ژنها مشاهده شود. این تغییرات میتوانند نشاندهنده شرایطی مانند سندرم داون، تریزومی ۱۳، تریزومی ۱۸ یا سایر اختلالات ژنتیکی باشند. در چنین مواردی، پزشک نتایج را بهطور دقیق برای والدین توضیح میدهد و معمولاً مشاوره ژنتیک برای تصمیمگیری آگاهانه و برنامهریزی برای ادامه بارداری توصیه میشود.
این نتایج به والدین کمک میکند تا با درک بهتر شرایط جنین، انتخابهای آگاهانه و مسئولانهای داشته باشند و در صورت نیاز، اقدامات درمانی یا حمایتی لازم را از همان مراحل اولیه برنامهریزی کنند.

برای دریافت توضیحات کاملتر و مشاوره تخصصی در مورد آمینوسنتز و همچنین سایر سوالات مرتبط با سلامت زنان و زایمان، میتوانید از طریق واتساپ با دکتر فاطمه صالحی در ارتباط باشید. دکتر صالحی با بیش از ۱۵ سال تجربه در حوزه زنان، زایمان و پریناتولوژی (طب مادر و جنین)، آماده ارائه راهنماییهای دقیق و علمی در این زمینه هستند. ارتباط با ایشان از طریق واتساپ این امکان را فراهم میکند تا در سریعترین زمان ممکن، پاسخ سوالات خود را دریافت کنید و از توصیههای یک متخصص برجسته بهرهمند شوید. برای اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره، لطفاً از طریق شماره واتساپ مطب با دکتر صالحی تماس حاصل فرمایید.
نین است. نتایج غیرطبیعی نشان دهنده وجود تغییرات ژنتیکی یا بیماری های ژنتیکی است. در صورتی که نتایج غیرطبیعی باشند ، نیاز به مشاوره بیشتر با پزشک تخصصی خواهید داشت تا درباره معنی و تفسیر نتایج و گزینه های درمانی بیشتر بحث کنید.
تشخیص بیماری های جنین
- فرصت برای بررسی مشکلات جنین : آمینوسنتز این امکان را به پزشک می دهد تا جنین را از نظر مشکلات ژنتیکی و سلامت بررسی کند. این شامل بررسی بیماری های ژنتیکی معروف مانند بیماری داون (سندرم داون) ، بیماری اسپینا بیفیدا ، بیماری کیستیک فیبروزیس و بسیاری دیگر است.
- انجام آزمونهای تکمیلی : اگر نتایج آمینوسنتز نشان دهنده وجود بیماری ژنتیکی یا خطر زیادی باشد ، پزشک ممکن است آزمون های تکمیلی دیگری را توصیه کند. این آزمون ها شامل آمنیوسنتز کروموزومی ، آمنیوسنتز DNA ، اکوگرافی قلبی جنین و آزمایش های سرمی می شوند.
- تصمیم گیری درباره ادامه بارداری : در صورتی که آمینوسنتز نشان دهنده وجود بیماری ژنتیکی باشد و خانواده تصمیم بگیرد بارداری را ادامه دهد ، می توانند برنامه های درمانی و پشتیبانی را در نظر بگیرند تا در بهترین حالت ممکن به جنین و نوزاد مراقبت کنند.
- انتقال جنین سالم : در مواردی که آمینوسنتز نشان دهنده وجود بیماری ژنتیکی باشد و خانواده تصمیم بگیرد بارداری را ادامه ندهند ، انتقال جنین سالم (PGD) می تواند گزینه ای باشد. این روش ، جنین ها را در مرحله قبل از انتقال به رحم بررسی و فقط جنینهای سالم را انتقال می دهد.
همچنین ، لازم به ذکر است که آمینوسنتز به دلایل مشکوک به بروز مشکلات ژنتیکی انجام می شود و خطرات مربوط به این روش نیز وجود دارد. بنابراین ، مهم است که تصمیم درست و آگاهانه را با مشاوره پزشک تخصصی خود بگیرید و تمام جنبه ها را در نظر بگیرید. به این منظور به شما توصیه میشود به دکتر فاطمه صالحی متخصص زنان و زایمان، یکی از متخصصان برجسته و با تجربه در این حوزه، مراجعه کنید.

جمع بندی

در پایان، حفاظت از سلامت زنان و جنینها برای من به عنوان یک پزشک جراح متخصص زنان و زایمان، یک تعهد عظیم محسوب میشود. هدف من ایجاد تجربههای ایمن و مطمئن برای هر زن باردار و خانوادهاش است. در این مسیر، با اطمینان و اعتماد متقابل، هر روز به نقش جذاب و حیاتی که برای سلامت و خوشبختی زنان و خانوادهها ایفا میکنم، پیش میروم. اگر سوال یا نگرانی دارید، همیشه در دسترس هستم تا شما را راهنمایی کنم و حمایت کنم.
