وقتی به نیمه‌ی بارداری می‌رسید، زمان انجام سونوگرافی آنومالی یا اسکن آنومالی فرا می‌رسد. این سونوگرافی که به آن سونوی هفته ۲۰ نیز گفته می‌شود، علاوه بر تعیین جنسیت جنین، به پزشک این امکان را می‌دهد که با اندازه‌گیری‌های مختلف، رشد جنین شما را ارزیابی کند. پس از انجام سونوگرافی آنومالی، ممکن است تعداد زیادی تصویر از فرزندتان دریافت کنید که می‌توانید آنها را با خانواده و دوستان خود به اشتراک بگذارید!
در این متن، با اهمیت و کاربردهای سونوگرافی آنومالی، و همچنین آمادگی‌های لازم برای انجام این فرآیند، آشنا خواهید شد.
تجربه، امداد و مراقبتی با عشق
با دکتر فاطمه صالحی
متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ فوق تخصصی طب مادر
آفر ویژه دکتر فاطمه صالحی😍
دکتر فاطمه صالحی، متخصص پریناتولوژی با فوق تخصص در حوزه مراقبت و درمان زنان باردار و نوزادان، خدمات خود را در تهران ارائه می‌دهد. اکنون شما می‌توانید با ارتباط از طریق واتساپ، وی را جهت گرفتن وقت مشاوره ملاقات کرده و از تخفیف 10 درصد نیز بهره‌مند شوید. این فرصت را از دست ندهید و با تماس با دکتر فاطمه صالحی، به بهترین مشاوره و مراقبت برای مراقبت از سلامت شما و نوزادتان دست پیدا کنید.
سونوگرافی آنومالی یا سونوگرافی تفصیلی چیست؟
سونوگرافی آنومالی یا همان سونوگرافی تفصیلی، یکی از نوع‌های متداول سونوگرافی در دوره بارداری است که اغلب بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ انجام می‌شود. این سونوگرافی معمولاً با استفاده از تکنولوژی‌های سونوگرافی ۲D، ۳D و حتی ۴D صورت می‌گیرد تا تصاویر دقیقی از جنین در رحم به دست آید.
هدف اصلی این سونوگرافی، بررسی وضعیت رشد و توسعه اعضای جنین است، همچنین این فرصت را فراهم می‌کند تا هرگونه ناهنجاری مادرزادی مانند اختلالات ساختاری و عملکردی، قابل مشاهده و بررسی شود.
سونوگرافی های مهم در بارداری+فیلم
میزان دقت سونوگرافی آنومالی چقدر است؟
سونوگرافی آنومالی یا همان سونوگرافی تفصیلی، یکی از نوع‌های متداول سونوگرافی در دوره بارداری است که اغلب بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ انجام می‌شود. این سونوگرافی معمولاً با استفاده از تکنولوژی‌های سونوگرافی ۲D، ۳D و حتی ۴D صورت می‌گیرد تا تصاویر دقیقی از جنین در رحم به دست آید.
هدف اصلی این سونوگرافی، بررسی وضعیت رشد و توسعه اعضای جنین است، همچنین این فرصت را فراهم می‌کند تا هرگونه ناهنجاری مادرزادی مانند اختلالات ساختاری و عملکردی، قابل مشاهده و بررسی شود.
سونوگرافی ۲۰ هفتگی، که بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ انجام می‌شود، اغلب به‌عنوان اسکن آنومالی شناخته می‌شود. این نوع سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا استفاده می‌کند تا تصویر متحرکی از عملکرد اعضای درونی شما و تغییر شکل جنین به دست آید.
در این فرآیند، تکنسین سونوگرافی یا پزشک رادیولوژیست با استفاده از یک مبدل یا پروب سونوگرافی، که آغشته به ژل گرم است، بر روی شکم شما حرکت می‌دهد. این کار اندازه‌های کلیدی را به‌دست می‌آورد و رشد و تکامل کودک شما را ارزیابی می‌کند. از طریق این سونوگرافی، شما همچنین یک ایده کلی از اندازه کودکتان و اینکه آیا بزرگ، کوچک یا درست به‌اندازه است، به دست خواهید آورد.
سونوگرافی آنومالی چه کاربردی دارد؟
سونوگرافی آنومالی یا سونوگرافی تفصیلی، که معمولاً بین هفته‌های ۱۸ تا ۲۲ از بارداری انجام می‌شود، دارای کاربردهای مهمی است:
۱. بررسی ناهنجاری‌های جنین: این نوع سونوگرافی به پزشک اجازه می‌دهد تا ناهنجاری‌های ساختاری و عملکردی جنین را بررسی کند، از جمله اختلالات در ساختارهای اعضای بدنی مثل مغز، قلب، کلیه‌ها و اعضای دیگر.
۲. تشخیص مشکلات جنینی: سونوگرافی تفصیلی می‌تواند به تشخیص مشکلات جنینی مانند سندرم داون، سندرم ادواردز و سایر اختلالات کروموزومی کمک کند.
۳. ارزیابی رشد و توسعه جنین: این سونوگرافی اجازه می‌دهد تا پزشک به رشد و توسعه صحیح جنین، اندازه اعضا و ساختارهای آن پی ببرد.
۴. تعیین جنسیت جنین: در بعضی موارد، سونوگرافی تفصیلی می‌تواند به تعیین جنسیت جنین نیز کمک کند.
۵. آماده‌سازی برای مراقبت پس از تولد: شناخت ناهنجاری‌های جنین قبل از تولد، می‌تواند به والدین کمک کند تا برنامه‌ریزی‌های مراقبتی مناسبی برای بعد از تولد کودکشان داشته باشند.
به طور کلی، سونوگرافی آنومالی به والدین اطمینان می‌دهد که جنین آنها به طور کلی سالم و درست توسعه یافته است و همچنین امکانات لازم برای مراقبت از آینده کودکشان را فراهم می‌کند.
سونوگرافی تفصیلی چه اطلاعاتی در اختیار پزشک قرار می‌دهد؟
سونوگرافی آنومالی یک فرصت برای ارزیابی دقیق و جامع وضعیت جنین است. این سونوگرافی به پزشک اطلاعات مفیدی ارائه می‌دهد که به طور مستقیم به سلامت و توسعه صحیح جنین مربوط می‌شود. این اطلاعات عبارتند از:
1. ارزیابی اعضا و اندازه‌گیری: پزشک از طریق سونوگرافی تفصیلی اعضای مختلف جنین را اندازه‌گیری می‌کند تا از رشد صحیح جنین اطمینان حاصل کند. این شامل قلب، مغز، گردن، نخاع، کلیه‌ها، مثانه، دست‌ها، پاها، انگشت‌های دست و پا، قفسه سینه، ریه‌ها، لب‌ها، چانه، بینی، چشم‌ها، صورت، معده و روده‌ها می‌شود.
2. تشخیص ناهنجاری‌ها: این نوع سونوگرافی به دنبال علائم ناهنجاری‌های ژنتیکی خاص یا مشکلات ساختاری در اعضای بدن جنین می‌گردد.
3. ارزیابی امور فنی: پزشک همچنین به صورت فنی به مواردی مانند شنیدن صدای قلب جنین برای یافتن ریتم غیرطبیعی، ارزیابی بند ناف و محل اتصال آن، ارزیابی جفت و اطمینان از عدم پوشاندن محل دهانه رحم، ارزیابی رحم، تخمدان‌ها و دهانه رحم، و اندازه‌گیری حجم مایع آمنیوتیک می‌پردازد.
در کل، سونوگرافی آنومالی به پزشک اطلاعات دقیقی درباره وضعیت و سلامت جنین ارائه می‌دهد که از آن برای تشخیص مشکلات و ارایه مراقبت‌های مناسب برای مادر و جنین استفاده می‌شود.
در سونوگرافی آنومالی چه بیماری‌هایی قابل تشخیص است؟
در سونوگرافی آنومالی، امکان تشخیص برخی بیماری‌های مادرزادی وجود دارد، اما لازم به ذکر است که این تشخیص‌ها به صورت قطعی نبوده و ممکن است نیاز به ارزیابی‌های بیشتر داشته باشد. این اسکن می‌تواند به تشخیص بیماری‌های زیر کمک کند:
1. آنانسفالی (عدم تشکیل مغز جنین): در این حالت، سونوگرافی آنومالی می‌تواند نشانگر عدم تشکیل مغز در جنین باشد.
2. شاخص‌های سندروم‌های کروموزومی: این شامل سندروم‌هایی مانند سندروم داون (تریزومی ۲۱)، تریزومی ۱۸ و ۱۳ می‌شود.
3. شکاف کام و شکاف لب: این سونوگرافی می‌تواند نشانگر وجود شکاف‌های در کام یا لب جنین باشد.
4. ناهنجاری‌های مادرزادی قلبی: سونوگرافی آنومالی می‌تواند به تشخیص ناهنجاری‌های قلبی جنین کمک کند.
5. آژنزی کلیوی و گاستروشزی: این اسکن ممکن است نشانگر ناهنجاری‌هایی در کلیه‌ها یا روده‌های جنین باشد.
6. امفالوسل و دیسپلازی اسکلتی: سونوگرافی آنومالی ممکن است به تشخیص مشکلاتی در دیواره شکم یا استخوان‌های جنین کمک کند.
هرچند که این لیست شامل برخی از ناهنجاری‌هایی است که در سونوگرافی آنومالی قابل تشخیص است، اما لازم به ذکر است که این اسکن قادر به تشخیص همه ناهنجاری‌های مادرزادی نیست و بعضی از این مشکلات ممکن است توسط سونوگرافی تشخیص داده نشود. در هر صورت، در صورتی که پزشک نشانگر هرگونه ناهنجاری در اسکن آنومالی باشد، احتمالاً شما را به انجام مراحل بیشتر و مشاوره‌های مناسب ارجاع خواهد داد.
نحوه انجام سونوگرافی آنومالی چگونه است؟
سونوگرافی آنومالی، مانند دیگر انواع سونوگرافی‌های شکم و لگن، با استفاده از امواج صوتی انجام می‌شود که توسط پروب سونوگرافی منتقل می‌شوند و تصاویر در نهایت بر روی مانیتور تشکیل می‌شوند.
در ابتدا، شما بر روی تخت معاینه دراز می‌کشید و پزشک ژلی را بر روی شکم شما می‌ریزد تا پروب سونوگرافی به خوبی روی پوست حرکت کند. سپس پروب سونوگرافی به طرف مختلف شکم حرکت می‌کند و تصاویر از اعضای مختلف بدن جنین ثبت می‌شود.
در این فرآیند، اندازه‌گیری‌های مختلفی انجام می‌شود و ممکن است اندازه اندام‌های جنین یا دور سر آن نیز ثبت شود. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا از رشد صحیح جنین اطمینان حاصل کند. همچنین، شما می‌توانید تصاویر جنین را بر روی صفحه نمایش ببینید که یکی از جذاب‌ترین جنبه‌های این فرآیند است.
در صورتی که جنین در موقعیتی قرار گرفته باشد که اندازه‌گیری‌ها دشوار باشد، پزشک ممکن است از شما بخواهد که کمی حرکت کنید یا یک نوشیدنی شیرین بخورید تا جنین حرکت کند.
پزشک عموماً حین انجام سونوگرافی ساکت است؛ بنابراین درصورتی که با شما زیاد صحبت نکرد یا نتایج را با شما به اشتراک نگذاشت، نگران نشوید. پس از اتمام سونوگرافی، متخصص زنان و زایمان نتایج را با شما بررسی خواهد کرد، ممکن است اطلاعات بیشتری از وی دریافت کنید و در اغلب موارد، پزشک به شما تصاویر یادگاری از سونوگرافی خودتان را نیز ارائه خواهد داد.
آیا اشعه سونوگرافی آنومالی برای جنین ضرر دارد؟
سونوگرافی آنومالی هیچ تأثیر معلومی برای شما یا فرزندتان ندارد؛ اما مهم است که پیش از تصمیم‌گیری درباره انجام آن، با دقت به موارد زیر فکر کنید.
نتایج سونوگرافی آنومالی ممکن است اطلاعاتی ارائه دهد که نیازمند ارزیابی‌های بیشتری باشد. به عنوان مثال، ممکن است از شما خواسته شود تستی انجام دهید که به خطر سقط جنین اشاره دارد و شما باید تصمیم بگیرید که آیا می‌خواهید این تست را انجام دهید یا خیر.
تفاوت سونوگرافی معمولی و سونوگرافی آنومالی چیست؟
تفاوت اصلی بین سونوگرافی آنومالی و دیگر نوع‌های سونوگرافی در دوره بارداری این است که سونوگرافی آنومالی جزئیات دقیقتری از رشد و تکامل اعضای مختلف جنین را گزارش می‌دهد و بنابراین زمان بیشتری نیاز دارد (تقریباً ۴۵ دقیقه). این در مقابل سونوگرافی معمولی که گزارش کلی‌تری از اطلاعاتی مانند سن بارداری، موقعیت جنین و جفت را ارائه می‌دهد و به‌طور کلی زمان کمتری را اشغال می‌کند.
آیا استفاده از گوشی زمان انجام سونوگرافی آنومالی ضرر دارد؟
سونوگرافی فرآیندی دقیق و حساس است که نیازمند دقت و تمرکز بالایی از جانب فرد انجام دهنده است. به همین دلیل، اغلب از شما خواسته می‌شود که در زمان انجام سونوگرافی، گوشی همراه خود را خاموش کنید. پس از اتمام سونوگرافی، پزشک ممکن است به شما اجازه دهد تا عکسی از جنین بگیرید.
قبل از سونوگرافی آنومالی چه بخوریم؟
قبل از انجام سونوگرافی آنومالی، می‌توانید مثل همیشه غذا بخورید و نیازی به پر کردن کامل مثانه ندارید؛ اما توصیه می‌شود که حداقل ۳۰ دقیقه قبل از سونوگرافی مثانه خود را تخلیه نکنید مگر اینکه بطور غیرقابل‌تحمل تحت فشار باشید؛ زیرا مقدار کمی مایع در مثانه می‌تواند به بهبود کیفیت تصاویر کمک کند.
آیا سونوگرافی آنومالی همه بیماری ها را تشخیص می‌دهد؟
نه، سونوگرافی آنومالی فقط نشانگر برخی ناهنجاری‌های ساختاری و بیماری‌های مادرزادی است و قادر به تشخیص همه بیماری‌ها نیست. بسیاری از بیماری‌ها ممکن است تا زمان تولد یا حتی سال‌ها بعد از آن تشخیص داده شوند.
آیا جنسیت جنین در سونوگرافی آنومالی مشخص می‌شود؟
بله، در سونوگرافی آنومالی، ناحیه تناسلی خارجی جنین به اندازه‌ای رشد کرده است که امکان تشخیص جنسیت وی وجود دارد. با این حال، این وابسته به موقعیت جنین است و پزشک ممکن است بر اساس موقعیت جنین، قادر به مشاهده آلت تناسلی (در صورت پسر بودن) یا لابیا (در صورت دختر بودن) باشد. اگر نمی‌خواهید جنسیت فرزندتان را بدانید، پزشک را در جریان قرار دهید تا اطلاعات مربوطه را به شما اعلام نکند.
کلام آخر با دکتر فاطمه صالحی
هیچ تعجبی نیست که پیش از سونوگرافی آنومالی هم‌زمان هیجان‌زده و نگران باشید. از یک طرف، دیدن تصویر جنین در حال رشدتان روی صفحه نمایش پزشک و اطلاع از جنسیتش، شما را شادمان می‌کند، اما از سوی دیگر، نگرانی درباره احتمال ابتلای وی به برخی بیماری‌های مادرزادی، احساسات متضادی را در شما ایجاد می‌کند.
اما یک نکته مهم که باید به یاد داشته باشید این است که هرگونه سوال یا نگرانی را می‌توانید با پزشک خود به اشتراک بگذارید. در اکثر موارد، سونوگرافی ۲۰ هفتگی یک تجربه دلپذیر برای والدین آینده خواهد بود.
در پایان، حفاظت از سلامت زنان و جنین‌ها برای من به عنوان یک پزشک جراح متخصص زنان و زایمان، یک تعهد عظیم محسوب می‌شود. هدف من ایجاد تجربه‌های ایمن و مطمئن برای هر زن باردار و خانواده‌اش است. در این مسیر، با اطمینان و اعتماد متقابل، هر روز به نقش جذاب و حیاتی که برای سلامت و خوشبختی زنان و خانواده‌ها ایفا می‌کنم، پیش می‌روم. اگر سوال یا نگرانی دارید، همیشه در دسترس هستم تا شما را راهنمایی کنم و حمایت کنم.
با سپاس از شما و آرزوی بهترین‌ها برای سلامتی و شادی برای شما
