پریود نشدن یا آمنوره به عدم خونریزی قاعدگی در زنان در سنین باروری گفته می‌شود. این وضعیت می‌تواند به دلایل مختلفی رخ دهد و ممکن است نشانه‌ای از مشکلات بهداشتی یا هورمونی باشد. برخی از علل شایع پریود نشدن شامل بارداری، یائسگی، استرس، مشکلات هورمونی، کاهش یا افزایش وزن شدید، و بیماری‌های خاص مانند اختلالات تیروئید و تومورهای هیپوفیز است. اگر پریود نشدن به مدت طولانی ادامه یابد، توصیه می‌شود که برای تشخیص علت و درمان به پزشک متخصص زنان مراجعه شود.
قاعدگی منظم یکی از نشانه‌های اصلی سلامت دستگاه تناسلی و هورمونی خانم‌هاست که وجود آن نشان‌دهنده عملکرد صحیح سیستم تولیدمثل است. اما زمانی که پریود به تأخیر می‌افتد یا متوقف می‌شود، این موضوع می‌تواند زنگ خطری برای مشکلات جدی‌تر باشد. عدم قاعدگی، که به آن آمنوره گفته می‌شود، ممکن است به دلایل مختلفی از جمله اختلالات هورمونی، مشکلات ساختاری در دستگاه تناسلی، استرس شدید، کاهش یا افزایش غیرطبیعی وزن، و حتی برخی بیماری‌های زمینه‌ای رخ دهد.
قطع قاعدگی به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود. قطع قاعدگی اولیه به حالتی گفته می‌شود که دختری تا سن 16 سالگی هرگز پریود نشده باشد. قطع قاعدگی ثانویه زمانی است که خانمی که سابقه پریود منظم داشته، به مدت سه ماه یا بیشتر پریود نمی‌شود.
در این مقاله از ذکتر فاطمه صالحی بهترین متخصص زنان و زایمان در تهران، به بررسی دقیق علل مختلف پریود نشدن، از جمله مشکلات هورمونی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، مشکلات تیروئیدی، یا بیماری‌های مزمن، و همچنین عوامل محیطی و سبک زندگی می‌پردازیم. علاوه بر این، راهکارهای تشخیصی و اقدامات درمانی مرتبط با هر نوع قطع قاعدگی را توضیح خواهیم داد تا شما بتوانید اطلاعات کامل‌تری درباره این موضوع مهم به دست آورید. توجه داشته باشید که درمان به موقع آمنوره می‌تواند از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کند.
تجربه، امداد و مراقبتی با عشق
با دکتر فاطمه صالحی
متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ فوق تخصصی طب مادر
آفر ویژه دکتر فاطمه صالحی
دکتر فاطمه صالحی، متخصص پریناتولوژی با فوق تخصص در حوزه مراقبت و درمان زنان باردار و نوزادان، خدمات خود را در تهران ارائه می‌دهد. اکنون شما می‌توانید با ارتباط از طریق واتساپ، وی را جهت گرفتن وقت مشاوره ملاقات کرده و از تخفیف 10 درصد نیز بهره‌مند شوید. این فرصت را از دست ندهید و با تماس با دکتر فاطمه صالحی، به بهترین مشاوره و مراقبت برای مراقبت از سلامت شما و نوزادتان دست پیدا کنید.
بهترین متخصص زنان درتهران
دکتر فاطمه صالحی، متخصص زنان و زایمان با فلوشیپ پریناتولوژی (طب مادر و جنین)، یکی از پزشکان برجسته و با تجربه در حوزه تخصصی خود در تهران هستند. ایشان بیش از ۱۵ سال تجربه حرفه‌ای در زمینه پزشکی و درمان‌های تخصصی زنان و زایمان دارند و به عنوان یکی از متخصصین برجسته در این زمینه شناخته می‌شوند.
دکتر صالحی تحصیلات خود را در دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز کردند و موفق به دریافت مدرک پزشکی عمومی از این دانشگاه شدند. پس از آن، برای ادامه تحصیلات خود، تخصص زنان و زایمان را در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گذراندند. علاوه بر این، ایشان دوره فلوشیپ پریناتولوژی را نیز در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گذرانده‌اند که این دوره به ایشان توانایی ارائه مراقبت‌های ویژه در دوران بارداری، مراقبت‌های قبل و بعد از زایمان و درمان‌های خاص مربوط به بارداری‌های پرخطر را می‌دهد.
پریود نشدن چیست؟
قطع قاعدگی یا پریود نشدن به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، قاعدگی در سال‌های باروری خانم‌ها رخ نمی‌دهد. این وضعیت معمولاً نشان‌دهنده وجود یک مشکل سلامتی است که باید مورد بررسی قرار گیرد. قاعدگی معمولاً از زمان بلوغ شروع شده و تا حدود ۵۰ سالگی ادامه دارد. پس از این سن، با ورود به دوران یائسگی، قاعدگی به‌طور کامل متوقف می‌شود.
بارداری نیز یکی از دلایل شایع قطع قاعدگی است. در دوران بارداری و همچنین دوران شیردهی، معمولاً خونریزی قاعدگی رخ نمی‌دهد. چرخه قاعدگی به‌طور معمول ۲۸ تا ۳۰ روز طول می‌کشد و در انتهای این چرخه، پوشش داخلی رحم ریزش کرده و پریود اتفاق می‌افتد. به هر دلیلی که قاعدگی در زمان معمول رخ ندهد، به این وضعیت آمنوره یا قطع پریود گفته می‌شود.
آمنوره به دو دسته تقسیم می‌شود:
- پریود نشدن اولیه: زمانی که فرد پس از رسیدن به بلوغ، هرگز قاعدگی را تجربه نکرده است.
- پریود نشدن ثانویه: زمانی که قاعدگی در فرد بزرگسال برای حداقل سه ماه متوالی متوقف شود.
انواع پریود نشدن
پریود نشدن به دو نوع پریود نشدن اولیه و پریود نشدن ثانویه تقسیم می‌شود:
پریود نشدن اولیه
این نوع قطع قاعدگی زمانی رخ می‌دهد که قاعدگی تا سن ۱۵ سالگی یا ۵ سال پس از شروع علائم بلوغ (مانند رشد پستان‌ها) آغاز نشود. این وضعیت ممکن است به علت مشکلات مرتبط با اندام‌های تولیدمثل، غدد یا اختلالات هورمونی باشد که بر قاعدگی تأثیر می‌گذارند.
پریود نشدن ثانویه
قطع قاعدگی ثانویه زمانی رخ می‌دهد که فردی که قبلاً قاعدگی‌های منظمی داشته است، به مدت سه ماه متوالی پریود نشود یا در صورتی که سیکل‌های نامنظم داشته، این قطع قاعدگی برای شش ماه ادامه یابد. دلایل شایع آمنوره ثانویه شامل بارداری، استرس شدید، یا برخی بیماری‌ها می‌باشد.
بارداری و یائسگی از مهم‌ترین دلایل قطع قاعدگی به شمار می‌روند. بااین‌حال، پریود نشدن می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تری باشد. به همین دلیل، در صورت مشاهده این وضعیت، باید به‌سرعت علت آن بررسی و درمان مناسب آغاز شود.
برای دریافت توضیحات کامل‌تر و مشاوره تخصصی در مورد علت پریود نشدن و همچنین سایر سوالات مرتبط با سلامت زنان و زایمان، می‌توانید از طریق واتساپ با دکتر فاطمه صالحی در ارتباط باشید. دکتر صالحی با بیش از ۱۵ سال تجربه در حوزه زنان، زایمان و پریناتولوژی (طب مادر و جنین)، آماده ارائه راهنمایی‌های دقیق و علمی در این زمینه هستند. ارتباط با ایشان از طریق واتساپ این امکان را فراهم می‌کند تا در سریع‌ترین زمان ممکن، پاسخ سوالات خود را دریافت کنید و از توصیه‌های یک متخصص برجسته بهره‌مند شوید. برای اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره، لطفاً از طریق شماره واتساپ مطب با دکتر صالحی تماس حاصل فرمایید.
علائم پریود نشدن یا قطع قاعدگی
مهم‌ترین علامت آمنوره، قطع شدن قاعدگی است. سایر علائم مرتبط با آمنوره شامل موارد زیر می‌باشد:
- گرگرفتگی
- خشکی واژن
- ترشح شیر از نوک پستان‌ها
- سردرد
- تغییرات در بینایی
- رشد غیرطبیعی و بیش‌ازحد مو در نواحی صورت و بدن
علت پریود نشدن
علت پریود نشدن یا آمنوره ممکن است بسته به نوع آن (اولیه یا ثانویه) متفاوت باشد. در ادامه برخی از شایع‌ترین دلایل آمنوره ذکر شده است:
- مشکلات ژنتیکی
- بارداری یا شیردهی
- یائسگی
- استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری (مانند قرص‌های ضدبارداری)
- استرس شدید
- سوءتغذیه
- تغییرات ناگهانی در وزن (کاهش یا افزایش زیاد)
- ورزش‌های سنگین و بیش‌ازحد
- انجام شیمی‌درمانی یا رادیوتراپی
- اختلالات هورمونی
- برخی تومورها مانند تومورهای هیپوفیز
عوارض پریود نشدن چیست؟
پریود نشدن ممکن است با عوارض مختلفی همراه باشد، از جمله:
- ناباروری و مشکلات دوران بارداری، مانند افزایش خطر سقط‌جنین
- تنش و فشار روانی ناشی از تفاوت با همسالان در تجربه قاعدگی
- پوکی استخوان به دلیل کاهش تراکم استخوانی
- بیماری‌های قلبی عروقی
- درد مزمن در ناحیه لگن
تشخیص پریود نشدن
در صورت مواجهه با فقدان قاعدگی بدون دلیل مشخص، توصیه می‌شود به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک با طرح سؤالاتی درباره علائم و سوابق پزشکی شما، علت را بررسی می‌کند. اگر احتمال بارداری وجود داشته باشد، آزمایش بارداری اولین اقدامی است که انجام می‌شود. سایر روش‌های تشخیص قطع قاعدگی شامل موارد زیر است:
- معاینه فیزیکی و لگن
- آزمایش بارداری (اندازه‌گیری سطح βHCG)
- بررسی عملکرد تیروئید و غده فوق کلیوی
- آزمایش ژنتیک (در موارد مشکوک به نارسایی اولیه تخمدان یا سن کمتر از ۴۰ سال)
- ام‌آرآی (برای ارزیابی غدد هیپوفیز و هیپوتالاموس)
پریود نشدن و بارداری
در صورت مواجهه با آمنوره یا پریود نشدن، پزشک ابتدا احتمال بارداری را بررسی می‌کند. در جریان هر سیکل قاعدگی، یک تخمک از تخمدان آزاد شده و از طریق لوله‌های رحمی به سمت رحم حرکت می‌کند. اگر این تخمک با اسپرم ترکیب شود، باروری اتفاق می‌افتد و تخمک بارورشده در دیواره رحم لانه‌گزینی کرده و بارداری آغاز می‌شود.
در صورتی که لقاح صورت نگیرد و تخمک بارور نشود، تخمک از بین می‌رود و لایه آندومتر رحم ریزش می‌کند که به‌صورت خونریزی قاعدگی نمایان می‌شود. لازم به ذکر است که حتی در زمان آمنوره یا پریود نشدن، احتمال تخمک‌گذاری وجود دارد. بنابراین، در صورت عدم تمایل به بارداری، استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری همچنان ضروری است.
آیا پریود نشدن قابل‌پیشگیری است؟
رعایت یک سبک زندگی سالم می‌تواند به پیشگیری از برخی علل قطع قاعدگی یا قطع قاعدگی ثانویه کمک کند. در اینجا چند راهکار مؤثر برای حفظ سلامت و تنظیم قاعدگی آورده شده است:
- حفظ وزن مناسب
- رژیم غذایی سالم و متعادل
- شناخت دقیق از سیکل قاعدگی و زمان پریود
- انجام معاینات منظم زنان و تست پاپ اسمیر
- خواب کافی و انجام ورزش منظم
درمان پریود نشدن
درمان پریود نشدن بسته به علت آن متفاوت است. اگر قطع قاعدگی اولیه ناشی از مشکلات ژنتیکی یا نارسایی تخمدان باشد، معمولاً هورمون‌درمانی پیشنهاد می‌شود. این درمان می‌تواند منجر به بروز صفات جنسی ثانویه مانند رشد پستان‌ها و موهای ناحیه تناسلی شود.
در صورتی که آمنوره به دلیل مشکلات ساختاری مانند انسداد مدخل واژن باشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
برای درمان قطع قاعدگی ناشی از عوامل دیگر، روش‌هایی مانند کاهش و کنترل وزن، مدیریت استرس، و پرهیز از ورزش‌های سنگین می‌تواند مؤثر باشد. در برخی موارد، اختلالات هورمونی یا تنبلی تخمدان باعث پریود نشدن می‌شود که برای درمان آن، باید مشکلات هورمونی برطرف گردد. همچنین، در مواردی که پریود نشدن به دلیل مشکلات جدی‌تر مانند تومور هیپوفیز باشد، جراحی برای برداشتن تومور لازم است.
کلام آخر
پریود نشدن می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. گاهی اوقات قطع قاعدگی نشانه‌ای از وجود بیماری‌های دیگر است که نادیده گرفتن آن می‌تواند عواقب جدی و جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. علاوه بر این، قطع قاعدگی طولانی‌مدت ممکن است منجر به مشکلاتی مانند پوکی استخوان شود. بنابراین، در صورت بروز آمنوره یا قطع قاعدگی طولانی، ضروری است که حتماً به متخصص زنان مراجعه کنید.
در پایان، حفاظت از سلامت زنان و جنین‌ها برای من به عنوان یک پزشک جراح متخصص زنان و زایمان، یک تعهد عظیم محسوب می‌شود. هدف من ایجاد تجربه‌های ایمن و مطمئن برای هر زن باردار و خانواده‌اش است. در این مسیر، با اطمینان و اعتماد متقابل، هر روز به نقش جذاب و حیاتی که برای سلامت و خوشبختی زنان و خانواده‌ها ایفا می‌کنم، پیش می‌روم. اگر سوال یا نگرانی دارید، همیشه در دسترس هستم تا شما را راهنمایی کنم و حمایت کنم.
