اثرگذاری قرص اورژانسی را چگونه بفهمیم؟ این سوال ممکن است برای بسیاری از خانم‌های در سن باروری پیش آمده باشد. در این مقاله از دکتر فاطمه صالحی متخصص زنان در تهران، به بررسی نحوه عملکرد و اثرگذاری قرص اورژانسی می‌پردازیم.
قرص اورژانسی
قرص اورژانسی مانند سایر روش‌های پیشگیری از بارداری، برای جلوگیری از بارداری ناخواسته طراحی شده است؛ با این تفاوت که می‌توان بلافاصله پس از رابطه جنسی بدون محافظت از آن استفاده کرد. مهم است که بدانید قرص اورژانسی با داروهای مربوط به سقط جنین تفاوت دارد.
اگر بارداری رخ داده باشد، ااثرگذاری قرص اورژانسی اتفاق نمی افتد. در حالی که روش اورژانسی معمولاً مؤثر است، نباید به‌عنوان یک روش پیشگیری دائمی استفاده شود.
موارد استفاده
همان‌طور که از نامش پیداست، قرص اورژانسی تنها در شرایط اضطراری استفاده می‌شود. این شرایط شامل موارد زیر است:
- پارگی کاندوم
- فراموشی در مصرف قرص‌های ضدبارداری در طول سیکل قاعدگی
- رابطه جنسی بدون محافظت
- موارد تجاوز
تجربه، امداد و مراقبتی با عشق
با دکتر فاطمه صالحی
متخصص زنان، زایمان و فلوشیپ فوق تخصصی طب مادر
آفر ویژه دکتر فاطمه صالحی
دکتر فاطمه صالحی، متخصص پریناتولوژی با فوق تخصص در حوزه مراقبت و درمان زنان باردار و نوزادان، خدمات خود را در تهران ارائه می‌دهد. اکنون شما می‌توانید با ارتباط از طریق واتساپ، وی را جهت گرفتن وقت مشاوره ملاقات کرده و از تخفیف 10 درصد نیز بهره‌مند شوید. این فرصت را از دست ندهید و با تماس با دکتر فاطمه صالحی، به بهترین مشاوره و مراقبت برای مراقبت از سلامت شما و نوزادتان دست پیدا کنید.
بهترین متخصص زنان درتهران
دکتر فاطمه صالحی، متخصص زنان و زایمان با فلوشیپ پریناتولوژی (طب مادر و جنین)، یکی از پزشکان برجسته و با تجربه در حوزه تخصصی خود در تهران هستند. ایشان بیش از ۱۵ سال تجربه حرفه‌ای در زمینه پزشکی و درمان‌های تخصصی زنان و زایمان دارند و به عنوان یکی از متخصصین برجسته در این زمینه شناخته می‌شوند.
دکتر صالحی تحصیلات خود را در دانشگاه علوم پزشکی تهران آغاز کردند و موفق به دریافت مدرک پزشکی عمومی از این دانشگاه شدند. پس از آن، برای ادامه تحصیلات خود، تخصص زنان و زایمان را در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گذراندند. علاوه بر این، ایشان دوره فلوشیپ پریناتولوژی را نیز در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گذرانده‌اند که این دوره به ایشان توانایی ارائه مراقبت‌های ویژه در دوران بارداری، مراقبت‌های قبل و بعد از زایمان و درمان‌های خاص مربوط به بارداری‌های پرخطر را می‌دهد.
قرص اورژانسی چگونه تأثیر می‌کند؟
اغلب قرص‌های اورژانسی با تأخیر در تخمک‌گذاری از بارداری جلوگیری می‌کنند. قرص‌های هورمونی مانند لونژیل با جلوگیری موقت از آزاد شدن تخمک، مانع از لقاح و لانه‌گزینی آن می‌شوند.
برخی از انواع دیگر قرص‌های اورژانسی اثرات هورمون‌هایی که برای لقاح ضروری هستند را مسدود می‌کنند. همچنین، IUD (دستگاه داخل‌رحمی) مانع از لانه‌گزینی تخمک بارورشده می‌شود.
از کجا بفهمیم قرص اورژانسی اثر کرده است؟
تنها راه اطمینان از اثرگذاری قرص اورژانسی، شروع قاعدگی در زمان معمول است. قرص‌های اورژانسی تخمک‌گذاری را به تأخیر می‌اندازند و مانع از آزاد شدن تخمک از تخمدان می‌شوند.
اسپرم می‌تواند تا ۵ روز در بدن زنده بماند؛ بنابراین اگر تخمک در این مدت آزاد شود و لقاح رخ دهد، احتمال بارداری وجود دارد.
قرص اورژانسی اگر در ۲۴ ساعت اول پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده مصرف شود، بیشترین تأثیر را دارد.
اگر پریود بعدی بیش از ۷ روز تأخیر داشته باشد، حتی اگر علائمی نداشته باشید، بهتر است تست بارداری (بی‌بی چک) انجام دهید.
بیشتر بدانید: قرض ضدبارداری ال دی
در چه صورت قرص اورژانسی اثر نمی‌کند؟
متأسفانه هیچ‌یک از روش‌های پیشگیری از بارداری ۱۰۰% مؤثر نیستند، و قرص اورژانسی نیز از این قاعده مستثنی نیست. در بسیاری از موارد، این قرص‌ها اثربخشی لازم را ندارند. در ادامه به مهم‌ترین عواملی که ممکن است تأثیرگذاری قرص اورژانسی را کاهش دهند، اشاره خواهیم کرد:
استفاده در زمان اشتباه
یکی از عوامل مهم در اثرگذاری قرص اورژانسی، مصرف آن در زمان مناسب است. این قرص باید هرچه سریع‌تر پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده مصرف شود. هر چقدر زمان مصرف قرص بیشتر از زمان رابطه گذشته باشد، تأثیر آن کمتر می‌شود. پس از ۷۲ ساعت از رابطه، شانس اثرگذاری آن به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد و بعد از ۵ روز عملاً بی‌اثر می‌شود.
استفاده در زمان شروع تخمک‌گذاری
قرص‌های اورژانسی معمولاً برای جلوگیری یا تأخیر در تخمک‌گذاری طراحی شده‌اند. اگر تخمک‌گذاری پیش از مصرف قرص اتفاق افتاده باشد، ممکن است جلوگیری از بارداری مؤثر نباشد.
استفراغ پس از مصرف قرص اورژانسی
بسیاری از افراد پس از مصرف قرص اورژانسی دچار تهوع یا استفراغ می‌شوند. اگر بلافاصله پس از مصرف قرص استفراغ کنید، ممکن است قرص قبل از جذب بدن دفع شود و تأثیر آن از بین برود.
اضافه وزن و تیپ بدنی مقاوم در برابر قرص اورژانسی
مطالعات نشان می‌دهند که قرص‌های اورژانسی در زنان با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از ۳۰ کمتر مؤثر هستند. به ویژه برای قرص‌هایی مانند لونژیل (لوونورژسترل)، تأثیر آن در زنان با BMI بالا کاهش می‌یابد. البته این موضوع نیاز به تحقیقات بیشتری دارد و همچنان قرص‌های اورژانسی یکی از بهترین روش‌های پیشگیری از بارداری برای بسیاری از خانم‌ها هستند.
تداخلات دارویی با قرص اورژانسی
برخی داروها می‌توانند اثرگذاری قرص اورژانسی را کاهش دهند. بنابراین، پیش از مصرف قرص اورژانسی، بهتر است با پزشک زنان مشورت کنید. برخی از داروهایی که ممکن است اثربخشی قرص اورژانسی را کاهش دهند عبارتند از:
- گریزئوفولین
- مودافینیل
- ریفامپین
- فلبامات
- کاربامازپین
- پریمیدون
- توپیرامات
- داروهای HIV و…
استفاده مکرر از قرص‌های اورژانسی
این روش پیشگیری مناسب برای استفاده مداوم نیست. مصرف مکرر، می‌تواند اثرگذاری قرص اورژانسی را کاهش دهد. بنابراین، بهتر است از سایر روش‌های پیشگیری قابل‌اعتماد استفاده کنید و این روش را تنها برای مواقع اضطراری در نظر بگیرید.
برای دریافت توضیحات کامل‌تر و مشاوره تخصصی در مورد اثرگذاری قرص اورژانسی و همچنین سایر سوالات مرتبط با سلامت زنان و زایمان، می‌توانید از طریق واتساپ با دکتر فاطمه صالحی در ارتباط باشید. دکتر صالحی با بیش از ۱۵ سال تجربه در حوزه زنان، زایمان و پریناتولوژی (طب مادر و جنین)، آماده ارائه راهنمایی‌های دقیق و علمی در این زمینه هستند. ارتباط با ایشان از طریق واتساپ این امکان را فراهم می‌کند تا در سریع‌ترین زمان ممکن، پاسخ سوالات خود را دریافت کنید و از توصیه‌های یک متخصص برجسته بهره‌مند شوید. برای اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره، لطفاً از طریق شماره واتساپ مطب با دکتر صالحی تماس حاصل فرمایید.
قرص اورژانسی چقدر تأثیر دارد؟
یکی از سؤالات رایج در مورد مصرف قرص‌های اورژانسی این است که چگونه می‌توان فهمید که اثرگذاری قرص اورژانسی اتفاق است. در پاسخ به این سؤال باید گفت که میزان اثرگذاری روش‌های اورژانسی بسته به نوع آن‌ها متفاوت است. به عنوان مثال، میزان اثربخشی IUD مسی حدود ۹۹ درصد است، در حالی که قرص‌های اورژانسی تا حدود ۸۵ درصد در پیشگیری از بارداری مؤثر هستند.
اگر قرص‌های اورژانسی بلافاصله پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده مصرف شوند، تأثیرگذاری آن‌ها افزایش می‌یابد. بنابراین، هرچه سریع‌تر مصرف این قرص‌ها بعد از رابطه انجام شود، احتمال اثربخشی آن‌ها بیشتر خواهد بود.
قرص اورژانسی تا چه مدت اثر دارد؟
اثرگذاری قرص اورژانسی به زمان استفاده از آن بستگی دارد؛ هرچه زودتر مصرف شود، مؤثرتر خواهد بود. اگر قرص اورژانسی ظرف ۷۲ ساعت بعد از رابطه جنسی محافظت‌نشده مصرف شود، احتمال بارداری به ۱ الی ۲ درصد کاهش می‌یابد.
قرص لوونورژسترل یا لونژیل تا ۵ روز و IUD مسی تا ۷ روز پس از رابطه‌ی محافظت‌نشده قابل استفاده هستند. البته، این زمان‌ها به زمان سیکل قاعدگی فرد بستگی دارد. برای مثال، اگر رابطه‌ی جنسی در زمان نزدیک به روزهای باروری انجام شده باشد، باید هرچه سریع‌تر قرص مصرف شود تا از احتمال بارداری جلوگیری شود.
کلام آخر
برای مطمئن شدن از اثرگذاری قرص اورژانسی، باید منتظر شروع قاعدگی بعدی در زمان معمول باشید. همچنین، به یاد داشته باشید که قرص اورژانسی تنها یک روش موقتی برای پیشگیری است و نباید به عنوان روشی دائمی برای جلوگیری از بارداری استفاده شود.
در پایان، حفاظت از سلامت زنان و جنین‌ها برای من به عنوان یک پزشک جراح متخصص زنان و زایمان، یک تعهد عظیم محسوب می‌شود. هدف من ایجاد تجربه‌های ایمن و مطمئن برای هر زن باردار و خانواده‌اش است. در این مسیر، با اطمینان و اعتماد متقابل، هر روز به نقش جذاب و حیاتی که برای سلامت و خوشبختی زنان و خانواده‌ها ایفا می‌کنم، پیش می‌روم. اگر سوال یا نگرانی دارید، همیشه در دسترس هستم تا شما را راهنمایی کنم و حمایت کنم.
